عامل تلقیح یا جوانه زا

آشنایی با عامل تلقیح یا جوانه‌ زا و عملکرد آن

اگر قطعات تولیدی در ریخته‌گری با ترکیبات ریزدانه تولید شوند، شکاف، ترک و خوردگی در داخل آن‌ها اتفاق نمی‌افتد. ترکیبات جوانه ‌زا یا عامل تلقیح از طریق ریزدانه کردن ترکیبات ریخته‌گری باعث جلوگیری از بروز این مشکلات شده و خواص فیزیکی و مکانیکی قطعات را افزایش می‌دهند. در حالی که در شرایط عادی این ریز شدن میکروسکوپی ذرات آلیاژ اتفاق نمی‌افتد. به عبارت دیگر میزان استحکام قطعات فلزی و همچنین کیفیت خواص مکانیکی آن‌ها با نحوه دانه‌بندی و ساختار دانه‌ها ارتباط مستقیم دارد.

زمانی که قرار است مواد مذاب به داخل قالب‌ها ریخته شده و فرآیند انجماد انجام گیرد باید جوانه ‌زا اضافه گردد.
عامل تلقیح در نهایت باعث می‌شود که مواد مذاب ساختاری شبیه به دانه‌های بسیار ریز پیدا کرده و در نتیجه میزان انعطاف‌پذیری، سختی، استحکام و چغرمگی آن‌ها افزایش خواهد یافت. بنابراین در یک تعریف کلی
عامل تلقیح یا جوانه ‌زا باعث افزایش طول عمر مفید قطعات می‌گردد. این قبیل ترکیبات در چدن‌های خاکستری نیز کاربرد بسیار زیادی دارند.

عامل جوانه ‌زا چه کاربردی دارد؟

به طور کلی در ریخته‌گری فلزات کاربرد‌های زیادی برای عامل جوانه ‌زا در نظر گرفته شده است. برای مثال همانگونه که گفتیم این ترکیبات می‌توانند خواص مکانیکی آلیاژ را بالا ببرند. عناصری که در عامل تلقیح وجود دارد کاملاً متنوع است. برخی از این عناصر می‌توانند با عناصر دیگر همانند گوگرد و اکسیژن ترکیب شده و باعث از بین رفتن آن‌ها در حالت مذاب خواهند شد. همین موضوع باعث بهبود خواص مکانیکی آلیاژ می‌گردد.